Kvalitet ambijentalnog vazduha AP Vojvodina

Zakon o zaštiti vazduha ("Sl. glasnik RS", br. 36/2009 i 10/2013) i najznačajnija prateća podzakonska akta (Uredba o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha („Sl. glasnik RS, br.11/2010,75/2010 i 63/2013), Uredba o određivanju zona i aglomeracija („Sl. glasnik RS“ 58/11 i 98/12) predstavljaju osnovu za uspostavljanje sistema upravljanja kvalitetom vazduha u Republici Srbiji. Jedan od glavnih ciljeva zaštite vazduha se ostvaruje uspostavljanjem, održavanjem i unapređivanjem jedinstvenog sistema upravljanja kvalitetom vazduha i obezbeđivanjem dostupnosti podataka o kvalitetu vazduha na teritoriji Republike Srbije.

Monitoring kvaliteta ambijentalnog vazduha u AP Vojvodini se sprovodi automatskim i manualnim merenjima od strane brojnih stručnih institucija.

Sistemom monitoringa kvaliteta vazduha uspostavljene su državna i lokalne mreže mernih stanica i mernih mesta za fiksna merenja na teritoriji AP Vojvodine. Praćenje kvaliteta vazduha u državnoj mreži automatskog monitoringa vrši Agencija za zaštitu životne sredine (AZŽS) na sedam automatskih mernih stanica u Vojvodini., na kojima se dominananto prati uticaj mobilnih i stacionarnh izvora zagađenja na populaciju. Merne stanice u državnoj mreži su započele sa radom 2009/2010.g.

Lokalnim mrežama automatskog monitoringa na teritoriji AP Vojvodine upravljaju Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredine (PSUZŽS) za teritoriju Vojvodine sa sedam automatskih stanica i Grad Pančevo za teritoriju Pančeva sa četiri automatske stanice, koja je u funkciji od 2005. godine.

Lokalnu mrežu PSUZŽS čini 7 automatskih stanica klasifikovanih po EoI klasifikaciji po tipu stanica:

Izaberite stanicu za prikaz detaljnih podataka



Ova mreža je uspostavljena 2008.godine, a od 2011. godine je u kontinualnom radnom režimu. Jedna industrijska stanica (Kikinda – uticaj specifičnog industrijskog zagađenja - prerade metala, bazne hemijske i građevinske industrije) i jedna prigradska stanica Novi Sad - Šangaj su prestale sa radom 2023. godine.

Mreže automatskog monitoringa kontinualno prate polutante sa osnovnim meteo parametrima. Jednočasovne srednje merene koncentracije se šalju putem ADSL/GPRS-a u realnom vremenu na dalje procesuiranje u centralne sisteme za obradu podataka. U cilju pravovremenog informisanja javnosti o kvalitetu ambijentalnog vazduha uspostavljena web stranica https://vazduhvojvodina.vojvodina.gov.rs/ pored prikaza generalnih informacija o mernim stanicama u mreži, na stranici Brzi pregled prikazuje preliminarne neverifikovane podatke izmerenih koncentracija zagađujućih materija u poslednjem satu sa svih mernih stanica u AP Vojvodini.

Osnovna funkcija softvera aqms.live, prikupljanje, obrada i prikaz podataka sa mernih mesta za kontrolu kvaliteta vazduha na teritoriji AP Vojvodine se ostvaruje kroz više uspostavljenih servisa: akvizicija podataka, izračunavanje proseka mernih vrednosti, daljinsko upravljanje stanicama za monitoring kvaliteta vazduha, validacija podataka, funkcionalna provera rada analizatora i evidencija i kontrola servisnih intervencija kroz upravljanje zalihama potrošnog materijala i rezervnih delova.